Chicago Blues Festival
Banana Peel, Ruiselede - 20 november 2023

Een artikel heeft een goede inleiding van enkele lijntjes nodig. Enfin, dat hebben ze ons toch altijd verteld. En die inleiding zou moeten dienen om de potentiële lezer goesting te doen krijgen om verder te lezen. Een klassieke inleiding bevat dikwijls een aantal w'tjes – wie, wat, waar, wanneer – waarmee eigenlijk onmiddellijk het inhoudelijke wordt aangesneden. Wel, dat gaan wij nu eens niét doen zie. Want we willen je vooraleer het te hebben over het Chicago Blues Festival 2023 iets belangrijks diets maken. Iets dat jouw kijk op de zaak compleet kan veranderen maar eigenlijk niet thuishoort in de inleiding. Okay, okay. Vanaf het volgende paragraafje, onmiddellijk na deze pseudo-inleiding, gaan we normaal doen. Beloofd.

Soms roezemoest het in bluesland over het doen en laten van muzikanten, organisatoren en/of boekingsagenten. Voorafgaand aan deze jaarlijkse tweedaagse in de Banana Peel was dat ook zo. "'t Is weer van dat", zeiden ze. "Ze noemen dat Chicago Blues Festival maar geen enkele van die artiesten komt uit Chicago. Marquise Knox komt uit Saint Louis, Dexter Allen is van Mississippi en Lady A woont in Seattle." "Ja", antwoordde iemand. "En er is al eens een jaar geweest dat ze allemaal uit Houston, Texas kwamen." En zoals dat dan gaat in zo'n conversaties is er gewoonlijk, ook nu weer, een derde die denkt dat hij het allemaal beter weet. "Ge moogt dat die mensen van de Banana Peel niet aanwrijven hé", kraait die. "Dat is die Franse boekingsagent die geen flauw benul heeft van dat soort dingen"... Je kunt je een dergelijk gesprek wellicht zo voor de geest halen. Misschien heb je ook wel zoiets gehoord. Of heb je er zelf duchtig aan meegedaan, wie zal het zeggen? Laat ons eerst iets ophelderen, vooraleer we het zullen hebben over de editie 2023. Een prachtige editie trouwens...

In Duitsland hadden de promotors Horst Lippmann en Fritz Rau een idee van jazzproducer en journalist Joachim-Ernst Berendt uitgewerkt, namelijk om toonaangevende Afro-Amerikaanse bluesmuzikanten voor te stellen aan een Europees publiek. We schrijven 1962. Met de hulp van Willie Dixon creëerden ze een muziekfestival dat door Europa toerde als een jaarlijks evenement. Ze gaven het de naam 'American Folk Blues Festival'. In Frankrijk zag Jean-Marie Monestier, eigenaar van het label Black & Blue, dat deze formule nogal gezwind marcheerde. Hij besloot een soortgelijk initiatief op het getouw te zetten en doopte het 'Chicago Blues Festival'. In 1969 toerde de eerste editie ruim anderhalve maand door Europa. In de jaren '70 kreeg Monestier assistentie van boeker Didier Tricard (Jazz Me Blue Concerts). Van 1977 tot 2013 had Tricard de volledige verantwoordelijkheid over het rondreizende CBF. Daarna nam zoon Guillaume Tricard de fakkel over en hij houdt tot op vandaag, en hopelijk nog lang, de traditie in ere. Maar – en nu komt het – die allereerste editie in 1969 bestond uit John Lee Hooker, begeleid door Lowell Fulson en zijn band. Hooker kwam oorspronkelijk uit Mississippi maar werkte toen al over de hele wereld. In de jaren '60 nam hij op voor het label Vee-Jay in Chicago en hij speelde er ook in de clubs (o.a. Silvio's). Lowell Fulson kwam uit Oklahoma maar ging in 1969 in zee met Chess Records in Chicago en ook hij speelde er in de clubs (o.a. Pepper's, Silvio's en Alice's Revisited). Hooker en Fulson waren dus niet van Chicago maar maakten er op een gegeven moment wel deel uit van de scene. Fast forward nu, van de eerste naar de 53ste editie van het rondtrekkende 'Franse' Chicago Blues Festival. Ook Dexter Allen, Lady A en Marquise Knox zijn graag geziene gasten in Chicago, dat nog steeds het epicentrum van de blues is. Wat vraag je? Of wij dat hebben van horen zeggen? Niks van! In 2015 waren wij met Back To The Roots de eersten om Dexter Allen naar Europa te halen. Waar denk je dat wij hem het jaar voordien hadden ontdekt? Lady A was daar toen ook. Marquise Knox zagen we in 2019 op het grote festival in de Windy City. Zo zie je maar, dat er voor veel dingen een verklaring is en als je een klein beetje research doet, verkleint de kans dat je ongefundeerd op die dingen gaat kakken.

Normaal gezien vinden de concerten in Banana Peel steevast plaats op maandag. Het Chicago Blues Festival levert de Ruiseleedse bluesclub altijd twee dagen een uitverkochte keet op. Wij waren er dus op dag twee. De 65-jarige Lady A mocht aftrappen. Dat deed ze met een bloemlezing aan gerechten uit de soulfoodkeuken: collard greens (onze favoriete groente trouwens), cornbread, chitterlings en nog meer van dat lekkers. "I'm A Mississippi Woman", zong ze, wat haar liefde voor die zuiderlijke spijzen verklaart. Daarna bracht ze haar versie van 'Death Letter Blues' (Son House, 1933). De stem van Lady A (of Anita White, zoals het op haar paspoort staat) heeft misschien dat tikkeltje meer kramakkele granule dan wat je wil horen, maar aan authenticiteit en publieksmennende vaardigheden ontbrak het haar geenszins. Ook viel ons meteen de vakkennis en blueskennis van de jonge gitarist Matthew Lesch op, de enige bleekneuzige knaap in het gezelschap die ons visueel aan een jonger broertje van Chris Gill deed denken. Na deze twee nummers was het al de beurt aan Dexter Allen (53) en die schakelde zonder verpinken enkele versnellingen hoger met zijn funky signature song 'I'm Tired'. Zijn gitaarsound is herkenbaar uit de duizend. We kennen maar weinig gitaristen die perfect een snelle staccato neerzetten terwijl ze de klank verhogen door hun snaren te buigen. Daarna wil hij het publiek laten horen wat hij vroeger op zijn backporch in Mississippi speelde. Hij zette een trage in en wrong zich in duizelingwekkende vingerzettingen die we nauwelijks voor mogelijk achtten. Pure Mississippiaanse plattelandsblues werd ons deel. Althans, dat dachten we. Zo klonk het. Groot was echter de verrassing toen hij begon te zingen en de tekst van 'Too Many Drivers' (Big Bill Broonzy, 1939) wondermooi met de muziek vervlocht. Het publieksvuur laaide op en de sfeer kolkte tegen het kookpunt aan, maar ook Dexter moest na twee nummers plaats ruimen. De hoofdvogel van het CBF 2023, de 32-jarige Marquise Knox kreeg dubbele speeltijd toegemeten en zette in met enkele soulbluesnummers. Zijn gitaarspel en zang klonken guitig en vloeiend maar hij moest verdorie hard werken om na Dexter Allen bij het publiek dezelfde geestdrift los te weken. "I quit my job before I got fired", zong hij. En dat was zijn manier om ons te vertellen dat het tijd was voor een korte pauze, maar niet vooraleer hij samen met Matthew Lesch back to basics ging en met 'Mojo Hand' liet horen hoe de jonge Muddy Waters klonk op de Stovall Plantage in Clarksdale, Mississippi. Knap!

De tweede set verliep volgens hetzelfde patroon. Lady A bracht het funky 'I'm Doin' Fine' en kon rekenen op een deugddoende publieksparticipatie. Daarna bracht ze een innemende versie van Sam Cooke's immer actuele 'A Change Is Gonna Come'. Dan was het weer aan Dexter Allen. Hij shuffelde in zijn onmiskenbare stijl en weerom was hij verbazingwekkend. Als Dexter soleert, weet enkel hij waar het naartoe gaat. We vielen van de ene verassing in de andere, zonder de pedalen te verliezen weliswaar want Dexter is een uiterst betrouwbare gids. Maar brak hij daar toch geen snaar zeker! Voor een stuntelige snaarwissel ontbrak de tijd, dus zette Dexter zijn instrument opzij. "It's bluestime!", scandeerde hij, waarop hij zich in een ballade ten voeten uit kon concentreren op zijn zang, met eersteklas vibrato tot gevolg. Wat is die man een volleerde en uitgekookte allrounder! Dan weer Marquise Knox. Die begon solo in alle eenvoud, leverde weer een sterk staaltje Muddy Waters af en bracht een stuwende, pompende versie van 'Dust My Broom' (Robert Johnson, 1936) in de pure Chicagostijl van Elmore James. Hij toverde plots een harmonica uit zijn broekzak en kon ook hiermee behoorlijk uit de voeten. Vervolgens trok hij al zingend het publiek in. Zonder microfoon declameerde hij "I'm a good man, a poor man, a blues man, do you understand?" en hij nestelde zich aan de toog. Het publiek kirde van jolijt en zong duchtig met hem mee. Met een Duvel in de hand stapte hij weer het podium op en van zodra hij de microfoon beet had, maakte hij een belangrijk statement: "Duvel is from the devil, but when you drink it, you see God!" Deze geweldige avond schurkte tegen het einde aan, maar de grote finale moesten we nog krijgen. Alle artiesten bestegen samen het podium voor een lang uitgesponnen toegift die begon als 'Rock Me Baby' van Lil' Son Jackson uit 1951 maar door B.B. King naar de bekendheid gespeeld in 1964. Met een ongewijzigd muzikaal patroon vloeide dit naadloos over in 'Baby What Do You Want Me To Do' (Jimmy Reed, 1959) en 'Down Home Blues' (in de versie van ZZ Hill). Daarna sloegen Lady A, Dexter Allen en Marquise Knox aan het improviseren. Dat deed ons denken aan de vele optredens die we in Chicago al hebben meegemaakt in Buddy Guy's Legends. Als Buddy er aanwezig is, de band goed vindt en voldoende cognacs in zijn krop heeft, hijst hij zich naar het einde van de avond het podium op. Dan zingt hij enkele coupletten en improviseert hij de meest schunnige verzen die je je maar kunt voorstellen, tot groot vermaak van het publiek. Dat was hier niet anders. Lady A en Dexter Allen improviseerden kunstig maar braaf. Marquise Knox – die ondanks zijn jeugdige leeftijd de maturiteit van een doorgewinterde oude bluesrat bezit – trok hier zonder twijfel de floche met een couplet dat niets maar dan ook niets aan de verbeelding overliet:

She told me she was a virgin
She looked fresh and clean
But Lord she was ways too tight for me
I had to put some vaseline...

Klokslag 23 uur. Het doek viel over een memorabele editie van het Chicago Blues Festival, een zoveelste succesverhaal dat kan worden geboekstaafd in de annalen van de Banana Peel. Dat is toch juist gespeld hé, annalen, met twee n'en in het midden? Op 4 december speelt Sister Suzie hier. Aan die guitige kleine Britse opdonder hebben we op Hookrock veel plezier beleefd. We hebben het alvast met stip aangeduid in onze agenda...

Franky Bruneel

• fotogalerij
  

• fotogalerij